HƯỚNG DẪN ĐỒ ÁN QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN (Bản in năm 2022)

Trong đào tạo kỹ sư, đồ án là một trong những học phần bắt buộc để đánh giá khả năng vận dụng lý thuyết vào thực hành một cách hiệu quả nhằm làm quen với việc giải quyết những vấn đề đặt ra trong thực tế theo hướng tiếp cận từ đơn giản đến phức tạp, từ tổng quan đến chi tiết. Chất thải rắn, nước thải và khí thải là những vấn đề cốt lõi trong môi trường của đô thị và khu công nghiệp đòi hỏi các kỹ sư kỹ thuật môi tường phải có kiến thức tổng hợp và đồng bộ về cả 3 lĩnh vực trong quá trình quy hoạch, lập dự án đầu tư và thiết kế kỹ thuật. Vì vậy, các học phần đồ án về chất thải rắn đóng vai trò quan trọng trong khối kiến thức chuyên ngành đào tạo kỹ sư kỹ thuật môi trường. Tùy vào thời lượng mỗi học phần đồ án mà nội dung của đồ án sẽ bao gồm các phần sau: quy hoạch, thiết kế kỹ thuật hệ thống phân loại, thu gom, vận chuyển, trung chuyển và xử lý chất thải rắn. Trong hình thức đào tạo tín chỉ hiện nay, hướng dẫn đồ án là tài liệu quan trọng để giúp cho sinh viên tăng cường tự học và thực hiện đồ án một cách hiệu quả. Vì vậy, cuốn sách “Hướng dẫn đồ án quản lý chất thải rắn” được biên soạn nhằm mục tiêu cung cấp tài liệu giảng dạy và học tập thống nhất về nội dung và phương pháp thực hiện đồ án theo đề cương chi tiết và đáp ứng chuẩn đầu ra của các học phần đồ án môn học, đồ án tổng hợp và đồ án tốt nghiệp thuộc lĩnh vực chất thải rắn, phục vụ cho giảng viên, sinh viên đang nghiên cứu, học tập tại Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội nói riêng và các trường khối kỹ thuật nói Cuốn sách là cơ sở để hướng dẫn việc vận dụng lý thuyết vào lập quy hoạch quản lý chất lượng thải rắn một cách cụ thể, đáp ứng các quy định của các văn bản pháp lý hiện hành, chỉ dẫn các quy trình, cách tính toán, thiết kế, thể hiện các công trình trong hệ thống theo các quy phạm thiết kế chuyên ngành. Nội dung của cuốn sách được giới thiệu gồm 3 phần: Phần 1: Những vấn đề chung. Phần 2: Hướng dẫn nội dung lập quy hoạch trong đồ án quản lý chất thải rắn. Phần 3: Hướng dẫn nội dung tính toán thiết kế trong đồ án quản lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị. Đây là tập tài liệu hướng dẫn đồ án đầu tiên được biên soạn dành cho ngành Kỹ thuật Môi trường, góp phần làm phong phú và tạo cơ sở nền tảng cho các hoạt động dạy và học của Khoa và Nhà trường được phát triển tốt hơn trong thời gian tới. Trang Lời nói đầu 3 PHẦN 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG Chương 1: Mục đích, yêu cầu và các căn cứ, tài liệu kỹ thuật cần thiết để thực hiện đồ án 1.1. Mục đích và yêu cầu của đồ án 5 1.1.1. Mục đích 5 1.1.2. Yêu cầu 6 1.2. Các căn cứ pháp lý để thực hiện đồ án 7 1.3. Các tài liệu, bản đồ cần thiết 8 Chương 2: Thực hiện khảo sát, thu thập số liệu, tài liệu phục vụ quy hoạch, thiết kế hệ thống quản lý chất thải rắn đô thị 2.1. Mục đích khảo sát 9 2.2. Nhiệm vụ và kết quả khảo sát 9 2.2.1. Nhiệm vụ khảo sát 9 2.2.2. Kết quả khảo sát 10 2.3. Cách phân tích, xử lý các số liệu, tài liệu thu thập từ khảo sát 11 2.3.1. Khảo sát xác định khối lượng và thành phần chất thải rắn 11 2.3.2. Đánh giá thực trạng về hoạt động của hệ thống quản lý chất thải rắn đô thị 12 2.3.3. Xác định và phân tích các vấn đề 13 PHẦN 2: HƯỚNG DẪN NỘI DUNG LẬP QUY HOẠCH TRONG ĐỒ ÁN QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN Chương 3: Thiết lập khung quy hoạch 3.1. Sự cần thiết lập quy hoạch 16 3.2. Quan điểm và mục tiêu 16 3.2.1. Quan điểm 16 3.2.2. Mục tiêu 16 3.3. Phương pháp lập quy hoạch 17 3.4. Phạm vi, đối tượng lập quy hoạch 17 3.4.1. Phạm vi lập quy hoạch 18 3.4.2. Đối tượng của quy hoạch quản lý chất thải rắn 18 3.5. Các căn cứ lập quy hoạch 19 3.6. Nội dung lập quy hoạch 19 Chương 4: Hiện trạng điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội, hạ tầng kỹ thuật và định hướng theo quy hoạch chung xây dựng đô thị trong tương lai 4.1. Giới thiệu chung về đô thị 20 4.2. Đặc điểm tự nhiên 20 4.3. Đặc điểm kinh tế xã hội 21 4.4. Đặc điểm hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị 21 4.5. Các định hướng phát triển đô thị 21 4.6. Đánh giá các khó khăn, thuận lợi của khu vực thiết kế và sự phù hợp của hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong đô thị 22 4.6.1. Đánh giá ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên đến quy hoạch quản lý chất thải rắn tại khu vực 22 4.6.2. Đánh giá sự phù hợp của hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị trong công tác quy hoạch quản lý chất thải rắn tại khu vực 23 Chương 5: Đánh giá hiện trạng quản lý chất thải rắn 5.1. Hiện trạng quản lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị 25 5.2. Hiện trạng quản lý chất thải rắn công nghiệp và làng nghề 26 5.3. Hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế 26 5.4. Hiện trạng quản lý bùn thải 27 5.5. Hiện trạng quản lý chất thải rắn xây dựng 28 5.6. Đánh giá tổng hợp hiện trạng 28 Chương 6: Dự báo khối lượng chất thải rắn phát sinh 6.1. Cơ sở dự báo và xác định các chỉ tiêu dự báo 33 6.1.1. Cơ sở và phương pháp dự báo 33 6.1.2. Công thức tính toán 36 6.2. Kết quả dự báo khối lượng chất thải rắn phát sinh theo các giai đoạn quy hoạch 47 6.3. Thiết lập sơ đồ cân bằng dòng luân chuyển chất thải rắn và xây dựng mô hình tổ chức quản lý chất thải rắn đô thị 53 6.3.1. Nguyên tắc thiết lập sơ đồ cân bằng dòng luân chuyển chất thải rắn [43] 53 6.3.2. Nguyên tắc xây dựng mô hình tổ chức quản lý chất thải rắn đô thị 53 Chương 7: Các quy định, hướng dẫn trong quy hoạch quản lý chất thải rắn đô thị 7.1. Các đồ án quy hoạch liên quan đến đồ án quy hoạch quản lý chất thải rắn 56 7.2. Một số kinh nghiệm quản lý chất thải rắn 56 7.3. Quy hoạch phân loại, thu gom, vận chuyển, trung chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị 57 7.3.1. Quy hoạch về công tác tổ chức phân loại chất thải rắn sinh hoạt đô thị 57 7.3.2. Quy hoạch thu gom, vận chuyển, trung chuyển chất thải rắn sinh hoạt đô thị 58 7.3.3. Quy hoạch cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị 64 7.4. Quy hoạch phân loại, thu gom, vận chuyển, trung chuyển và xử lý chất thải rắn công nghiệp 67 7.4.1. Chất thải rắn công nghiệp thông thường 67 7.4.2. Chất thải rắn công nghiệp nguy hại 69 7.5. Quy hoạch phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn y tế 78 7.5.1. Phân loại và lưu giữ 78 7.5.2. Vận chuyển chất thải bên trong khuôn viên bệnh viện 81 7.5.3. Tái chế chất thải y tế 82 7.5.4. Xử lý chất thải y tế 82 7.6. Quy hoạch phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý bùn thải đô thị 84 7.6.1. Yêu cầu chung trong quản lý bùn thải đô thị 84 7.6.2. Quy định về phân loại, thu gom, vận chuyển các loại bùn thải đô thị 84 7.6.3. Các quy định về xử lý, tái sử dụng và đổ bùn cặn từ hệ thống thoát nước đô thị 86 7.7. Quy hoạch phân loại, thu gom, vận chuyển, trung chuyển và xử lý chất thải rắn xây dựng trong đô thị 88 7.7.1. Các quy định về hoạt động phân loại, lưu giữ 88 7.7.2. Quy định về hoạt động thu gom, vận chuyển 90 7.7.3. Quy định về trạm trung chuyển chất thải rắn xây dựng 90 7.7.4. Quy định về tái sử dụng, tái chế chất thải rắn xây dựng 91 7.7.5. Quy định về xử lý chất thải rắn xây dựng 91 Chương 8: Xác định diện tích và bố trí mặt bằng cơ sở xử lý chất thải rắn thông thường 8.1. Xác định sơ bộ quy mô diện tích cơ sở xử lý chất thải rắn 93 8.1.1. Cơ sở xử lý chất thải rắn theo công nghệ sinh học 94 8.1.2. Cơ sở đốt chất thải rắn 96 8.1.3. Bãi chôn lấp chất thải rắn 98 8.1.4. Khu liên hợp xử lý chất thải rắn 100 8.2. Các yêu cầu kỹ thuật khi bố trí mặt bằng cơ sở xử lý chất thải rắn 101 8.2.1. Các yêu cầu chung 101 8.2.2. Cách bố trí mặt bằng đối với các cơ sở xử lý chất thải rắn 109 PHẦN 3: HƯỚNG DẪN NỘI DUNG TÍNH TOÁN THIẾT KẾ TRONG ĐỒ ÁN QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT ĐÔ THỊ Chương 9: Tính toán thiết kế mạng lưới thu gom, vận chuyển, trung chuyển chất thải rắn 9.1. Mạng lưới thu gom, vận chuyển sơ cấp chất thải rắn sinh hoạt đô thị 114 9.1.1. Tính toán số lượng thiết bị, phương tiện lưu giữ, thu gom 114 9.1.2. Phân tích lựa chọn phương tiện thu gom sơ cấp 115 9.2. Mạng lưới thu gom, vận chuyển thứ cấp chất thải rắn sinh hoạt đô thị 117 9.2.1. Trình tự thiết kế 117 9.2.2. Lựa chọn phương án kỹ thuật cho xe vận chuyển 118 9.2.3. Tính toán thời gian thu gom và vận chuyển thứ cấp, số lượng xe và số chuyến xe trên mạng lưới thu gom, vận chuyển 119 9.3. Tính toán, thiết kế trạm trung chuyển chất thải rắn sinh hoạt đô thị 126 9.3.1. Đặc điểm, phân loại, quy mô trạm trung chuyển 126 9.3.2. Nguyên tắc thiết kế trạm trung chuyển 127 9.3.3. Thiết kế trạm trung chuyển 128 Chương 10: Tính toán thiết kế công nghệ đốt chất thải rắn thông thường 10.1. Công nghệ đốt chất thải rắn sinh hoạt thông thường và quy trình thiết kế lò đốt thu hồi nhiệt 132 10.2. Các giải pháp tính toán thiết kế lò đốt 133 10.2.1. Những yêu cầu về công nghệ đốt chất thải rắn sinh hoạt 133 10.2.2. Các vấn đề kỹ thuật trong thiết kế lò đốt chất thải rắn sinh hoạt 135 10.3. Tính toán sự cháy của chất thải rắn sinh hoạt 137 10.3.1. Mục đích tính sự cháy 137 10.3.2. Trình tự các bước tính toán 137 10.4. Tính toán thiết kế buồng đốt sơ cấp và thứ cấp 143 10.4.1. Các số liệu ban đầu và yêu cầu công nghệ, kỹ thuật đặt ra khi thiết kế 143 10.4.2. Tính toán và thiết kế cấu trúc của buồng đốt sơ cấp 144 10.4.3. Tính toán và thiết kế cấu trúc của buồng đốt thứ cấp 145 10.5. Tính toán thiết kế thiết bị giảm nhiệt khói, thu hồi nhiệt 149 10.5.1. Mục đích và các số liệu ban đầu để thiết kế 149 10.5.2. Cấu trúc và vận hành của thiết bị trao đổi nhiệt kiểu bức xạ nhiệt 149 10.6. Tính toán thiết kế thiết bị giảm nhiệt khói bằng nước 152 10.6.1. Nguyên lý 152 10.6.2. Các số liệu ban đầu 153 10.6.3. Tính toán thiết bị giảm nhiệt khói bằng nước 154 10.7. Tính toán thiết kế hệ thống xử lý khói thải 155 10.7.1. Mô tả sự vận hành của hệ thống xử lý khói thải 155 10.7.2. Tính và thiết kế tháp rửa rỗng 156 10.7.3. Tính và thiết kế tháp hấp phụ 159 10.7.4. Xyclon tách nước 161 10.7.5. Hộp chứa than hoạt tính để hấp phụ các khí độc (dioxin và furan) 163 10.7.6. Tính và thiết kế ống khói 164 10.7.7. Tính và chọn quạt cung cấp gió trợ cháy, quạt hút khói 165 10.8. Tính toán thiết kế hệ thống sấy chất thải từ nhiệt thu hồi và xử lý khí thải sau sấy 166 10.8.1. Các thông số đầu vào 166 10.8.2. Tính toán cân bằng nhiệt quá trình thu hồi nhiệt và quá trình sấy 167 10.8.4. Hệ thống xử lý không khí, hơi nước phát sinh từ quá trình sấy rác 168 Chương 11: Tính toán thiết kế công nghệ ủ sinh học chất thải rắn sinh hoạt 11.1. Thiết kế công nghệ ủ sinh học tại chỗ, quy mô nhỏ 170 11.1.1. Công nghệ ủ quy mô nhỏ 170 11.1.2. Thiết kế thùng ủ tại nhà cho người dân 174 11.2. Thiết kế công nghệ ủ sinh học tập trung, quy mô công nghiệp 176 11.2.1. Nhà tập kết 176 11.2.2. Nhà phân loại chất thải rắn 178 11.2.3. Nhà phối trộn và ủ lên men 183 11.2.4. Nhà ủ chín 191 11.2.5. Hệ thống phân loại tinh chế mùn sau ủ 192 11.2.6. Hệ thống cấp khí cưỡng bức và cấp khí bằng đảo trộn 193 11.2.7. Thiết kế hệ thống thu nước rỉ rác và cấp nước tuần hoàn duy trì độ ẩm trong quá trình ủ 197 Chương 12: Tính toán thiết kế công nghệ chôn lấp chất thải rắn thông thường 12.1. Các nội dung hướng dẫn chung khi thiết kế bãi chôn lấp hợp vệ sinh 201 12.2. Xác định diện tích của bãi chôn lấp 202 12.2.1. Cách 1 203 12.2.2. Cách 2 206 12.3. Thiết kế hệ thống thu gom và xử lý nước rỉ rác 207 12.4. Thiết kế hệ thống thu gom và thu hồi khí sinh học 212 Phụ lục 1: Danh mục các văn bản pháp lý hiện hành liên quan đến quản lý chất thải rắn 216 Tài liệu tham khảo 219 Giá sản phẩm trên Tiki đã bao gồm thuế theo luật hiện hành. Bên cạnh đó, tuỳ vào loại sản phẩm, hình thức và địa chỉ giao hàng mà có thể phát sinh thêm chi phí khác như phí vận chuyển, phụ phí hàng cồng kềnh, thuế nhập khẩu (đối với đơn hàng giao từ nước ngoài có giá trị trên 1 triệu đồng).....